İptal Davası Açma Süresi Nedir? Ne Zaman Başlar ve Nasıl Hesaplanır?
İptal davası açma süresi, idare hukuku kapsamında en çok merak edilen konulardan biridir. Hukuka aykırı bir idari işleme karşı dava açmak isteyen kişiler için süreler oldukça önemlidir. Çünkü bu süreler **hak düşürücü niteliktedir** ve süresi içinde açılmayan davalar, usulden reddedilir. Bu yazımızda, iptal davası açma süresi nedir, nasıl hesaplanır, ne zaman başlar ve hangi durumlarda süre işlemeye başlar gibi sorulara ayrıntılı yanıt vereceğiz.
İptal Davası Nedir?
İptal davası, bireylerin hukuka aykırı olduğunu düşündükleri idari işlemlere karşı açtıkları davalardır. Bu dava türüyle, işlemin yürütmesinin durdurulması veya tamamen iptali talep edilir. Genellikle kamu görevlileri atama işlemleri, disiplin cezaları, imar kararları, ruhsat işlemleri gibi idari eylem ve işlemler karşısında açılır. Ancak iptal davası açmak için belirli bir süre içinde harekete geçilmesi gerekir.
İptal Davası Açma Süresi Kaç Gündür?
İptal davası açma süresi, genel olarak idari işlemin tebliğinden itibaren başlar. 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’na göre bu süre:
- **İdare Mahkemelerinde** açılacak davalar için 60 gün
- **Vergi Mahkemelerinde** açılacak davalar için 30 gün
- **Danıştay’a doğrudan başvuru** gereken işlemler için 60 gün
Bu süreler, işlemin kişiye tebliğinden, ilanından veya öğrenilmesinden itibaren işlemeye başlar.
İptal Davası Açma Süresi Ne Zaman Başlar?
Sürenin başlangıcı, işlemin kişiye resmi tebliğ edildiği tarihtir. Eğer idari işlem tebliğ edilmemiş fakat fiilen uygulanmışsa, süre uygulama tarihinden itibaren başlar. Örneğin; memurun görev yeri değiştirildiyse ve yeni görevine başladıysa, süre fiilen göreve başladığı günden başlar.
İdarenin Cevap Vermemesi (Zımni Ret) Halinde Süre
İdareye yapılan başvurulara 60 gün içinde yanıt verilmezse, bu durum zımni ret olarak kabul edilir ve iptal davası açma süresi bu 60 günün bitiminden itibaren başlar. Bu durumlarda da 60 günlük genel dava açma süresi uygulanır.
Sürenin Kaçırılması Durumunda Ne Olur?
İptal davası açma süresi hak düşürücü süre olduğundan, bu sürenin kaçırılması halinde mahkeme, davayı esasa girmeden reddeder. Sürenin geçirilmesi, davacının hak arama yollarını kapatır. Bu nedenle, işlemin tebliğ tarihi net şekilde belirlenmeli ve bu tarihten itibaren hareket edilmelidir.
İstisnai Süreler ve Özel Durumlar
Bazı özel mevzuatlarda farklı süreler öngörülebilir. Örneğin disiplin cezalarına karşı süre 7 gün olabilir. Ayrıca, bazı idari işlem türleri için sürenin işlemeye başlaması, Resmî Gazete’de ilan gibi farklı şekillerde olabilir. Bu nedenle her bir somut olayda yasal düzenleme dikkatle incelenmelidir.
Sonuç: İptal Davası Açma Süresi Hayati Önemdedir
İptal davası açma süresi konusunda bilgi sahibi olunması, hukuki hakların kaybedilmesini önler. İdari işlemin tebliği veya uygulanması anından itibaren dikkatli olunmalı ve profesyonel bir idare hukuku avukatı ile sürece başlanmalıdır. Unutulmamalıdır ki, geç kalınan her gün, telafisi mümkün olmayan hak kayıplarına neden olabilir.
İstanbul’da idare hukuku alanında deneyimli bir avukat arıyorsanız, Avukat Tuğba Peker ile iletişime geçerek hukuki destek alabilirsiniz.